နိုင္ငံတကာ အေျခအေန ( ရုရွား )

၁၉၁၇ ခုနွစ္ မဟာေအာက္တိုဘာ ဆိုရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ေအာင္ပြဲခံၿပီးခဲ့သည္႔ အခ်ိန္မွ စျပီး အုတ္ ျမစ္ ခ် တည္ေဆာက္လာခဲ့ သည့္ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ သည္ ၇၅ နွစ္နီးပါးမွ် စစ္ေရး နိုင္ငံေရး စီးပြားေရး အင္အား ႀကီး မားလွေသာ ကမၻာ့ နိုင္ငံႀကီး တနိုင္ငံအျဖစ္ ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ခဲ့သည္။

အေမရိကန္္နယ္ခ်ဲ႔ စနစ္ နွင္႔ ကိုလိုနီ စ နစ္ဆန့္က်င္ ေသာ ကမၻာ့ နိုင္ငံငယ္ေလးမ်ား ၏ အားကိုး အားထားျပဳရာ လည္းျဖစ္ခဲ႔သည္။ အာရွတိုက္ မွ ကိုး ရီးယား ၊ ဗီယက္နမ္ ၊ ေလာ ၊ ကေမၻာဒီးယား နိုင္ငံ မ်ား အာဖရိက မွ ကြန္ဂို ၊ အင္ဂိုလာ ၊ မိုဇမ္းဘစ္ ၊ တန္ဇန္နီးယား ၊ ဇမ္ဘီယာနိုင္ငံမ်ား အာရပ္ကမၻာ မွ အီဂ်စ္ ၊ ဆီးရီးယား ၊ အီရတ္ ၊ ယီမင္ ၊ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား နွင္႔ အာရာဖတ္ ၏ ပီအယ္အိုအဖြဲ႔မ်ား လက္တင္အေမရိကား မွ က်ဴးဘား ၊ ခ်ီလီ ၊ ဂရင္နာဒါ နိုင္ငံမ်ားႏွင္႔ အေရွ႔ ဥေရာပ နိုင္ငံမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ေမာ္စကိုျမိဳ႔ေတာ္ သို့ ဝင္ထြက္သြားလာ ကာ ေငြေၾကး လက္နက္ အကူအညီမ်ား ေတာင္း ခံရယူခဲ့ ၾကသည္။

ဆိုရွယ္လစ္ စီးပြားေရး မူဝါဒ အရ ပုဂၢလိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမွန္သမွ် ကို လံုးဝခြင္႔မျပဳပဲ ကုန္ထုတ္ စြမ္း အားစု မ်ား နွင္႔ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ အားလံုး ကို နိုင္ငံပိုင္အျဖစ္သိမ္းယူကာ ဗဟိုမွ ခ်ဳပ္ကိုင္သည္႔ စီးပြားေရးစနစ္ ကို က်င္႔ သံုးလာခဲ့ ရာ တပါတီ စနစ္၏ ႀကီးမားလွေသာ ခ်ိဳ႔ယြင္းမွဳမ်ားႏွင္႔ ညံ့ဖ်င္းလွသည္႔ စီမံ ခန့္ခြဲမွဳ မ်ားေၾကာင္႔ ျပည္ သူပိုင္ စက္ရံု အလုပ္ရံုမ်ားႏွင္႔ နိုင္ငံပိုင္ သိုေလွာင္ျဖန္႔ျဖဴးေရး ဌာန အားလံုးတို့ မွာ ဖရိုဖရဲျဖစ္ကာ တ ျဖည္း ျဖည္း လံုးပါးပါး သြားခဲ႔ရသည္။

စီးပြားေရး ခ်ြတ္ၿခံဳ က် မွဳ ကို ျပန္လည္ အဖတ္ ဆယ္ နိုင္ ရန္ အတြက္ ဗဟို မွ ခ်ဳပ္ကိုင္သည္႔ စီးပြားေရးစနစ္ ကို ပုဂၢလိ က စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ခြင္႔မ်ား အပါအဝင္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲ ရန္ ေဂၚဘာေခ်ာဗ္႔ ၏ ပယ္ ရယ္စ္ ထရိြဳက္္ကာ ေခၚ ျပန္လည္ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး မူဝါဒ နွင္႔ ပြင္႔လင္း လြတ္လပ္ ရန္ ေျပာဆို နိုင္ရန္ အ တြက္ ( ဂလပ္စေနာ့ဝါဒ ) ကို က်င္႔သံုး ရန္ လွံဳ႔ေဆာ္ လွဳပ္ရွားမွဳ အေပၚ စနစ္ေဟာင္း ကို အရိုးစြဲေနသူ ကြန္ ျမဴနစ္ ပါတီ အတြင္း မွ အယူသီးဝါဒ သမား မ်ား ရုရွားျပည္သူလူထု တြင္း မွ ေရွးေဟာင္း အယူ အဆ ျပင္း ထန္ သူ မ်ား ၏ ခုခံ ဆန့္ က်င္မွဳ မ်ား ေၾကာင့္ေဂၚဘာေခ်ာ႔ဗ္ ၏ ျပန္လည္ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္း စဥ္မ်ား က စင့္ကလ်ားျဖစ္ ကာ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္း မ်ား အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားလာၿပီး ေနာက္ဆံုး ၁၉၉၁ ခုနွစ္ၾသဂုတ္လတြင္ သ မ တ ေဂၚဘာေခ်ာ႔ဗ္ အား ျဖဳတ္ခ် ၍ အာဏာသိမ္းရန္ ႀကိ်ဳပမ္းမွဳႀကီး ေပၚ ေပါက္ လာသည္ အထိ ျဖစ္ခဲ႔သည္ ေဂၚဘာေခ်ာ႔ဗ္ ကိုယ္တိုင္လည္း နိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္မွနဳတ္ထြက္ေပးခဲ႔ရသည္။

၁၉၉၁ ခုနွစ္ ၾသ ဂုတ္လ ၁၉ ရက္ ေန့ က ေဂၚဘာေခ်ာ႔ဗ္ ထံမွ အာဏာ သိမ္း ရန္ ေမာ္စကိုျမိဳ႔ တြင္း သို့ အ လံုး အ ရင္း ျဖင္႔ ဝင္ေရာက္ လာၾက သည့္ ေကဂ်ီဘီ အထူး တပ္ဖြဲ႔ မ်ား နွင္႔ သံခ်ပ္ကာ ကား တပ္ မ်ား အား လံုး ကို ေမာ္စကို ျမိဳ႔ တြင္း မွ ျပန္လည္ ဆုတ္ခြာ သြားၾက ရန္ ေဘာရစၥယဲ့ဆင္သည္ သံခ်ပ္ကာ ကားတစီးေပၚ သို့တက္ ၍ ရဲရဲ ေတာက္ မိန့္ခြန္း ေျပာ ၾကား ကာ ျပတ္ျပတ္သားသား အမိန့္ေပးခဲ့သည္။

ေဘာရစၥယဲ့ဆင္သည္ ရုရွားသမတ နိုင္ငံ ၏ ပထမဆံုး ေသာ ဒီမိုကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ လူထု ၏ အ ၾကီး အ က်ယ္ ေထာက္ခံမွဳ ရရွိ ကာ ရုရွားသမတ နိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးေသာ သမတ ျဖစ္လာ ခဲ့သည္။

ျပိဳကြဲ ပ်က္စီးသြားခဲ႔ၿပီျဖစ္သည္႔ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး ကို ျပန္လည္ စုစည္း တည္ေဆာက္ ရန္ အတြက္ ယဲ့ဆင္သည္ ၁၉၉၂ ခုနွစ္-ဇန္နဝါရီလ ပထမပတ္ အတြင္း မွာပင္ ဘိုင္လိုရုရွားသမတ နိုင္ငံ မင့္စ္ခ္ျမိဳ႔ေတာ္ တြင္ ယခင္ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုႀကီး တြင္ ပါဝင္ခဲ႔ၾကသည္႔ သမတ နိုင္ငံ ၁၁ နိုင္ငံမွ သမတမ်ား နွင္႔ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ မ်ား ကို ေခၚယူ ေတြ႔ဆံု ၍ အၾကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးကာ ( လြတ္လပ္ေသာ ဓနသဟာယ နိုင္ငံ မ်ား အဖြဲ႔ ) ကို ဖြဲ႔ စည္းတည္ေထာင္လိုက္သည္။

ကမၻာၾကီး ၏ ေျခာက္ပံု တစ္ပံု မွ် က်ယ္ဝန္းႀကီးမား ၍ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ဆယ္ပံုတစ္ပံုမွ် ေန ထိုင္ လ်က္ရွိၾက ေသာ ဆိုဗီယက္ယူနီယံ နိုင္ငံၾကီးျပိဳကြဲၿပီးသည္႔ တိုင္ မဟာဗ်ဴဟာ ညူကလီးယား လက္နက္ၾကီး မ်ား အင္ အားႀကီး မား လွသည္႔ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား အံ့မခန္းတိုးတက္လ်က္ရွိသည္႔ သိပံပညာရပ္မ်ား စစ္ေအးတိုက္ပြဲကို အ ေၾကာင္းျပဳ၍ နွစ္စဥ္တိုးခ်ဲ႔ ဖြဲ႔စည္းလာခဲ႔ၾကသည္႔ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ တပ္သားဦးေရ သံုးသန္း ခုနွစ္သိန္း တိုက္ေလယာဥ္ အစင္းေပါင္း တစ္ေသာင္း သံခ်ပ္ကာကား ငါးေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ေျမျပင္ႏွင္႔ ေလယာဥ္ပစ္ အေျမာက္ လက္နက္ ကိုးေသာင္း စစ္သေဘာ အစင္းေရ ရွစ္ရာတိတိ ရွိေနခဲ႔သည္။
အေရအတြက္ မ်ားျပား သည့္ စစ္ဝန္ေဆာင္စားရိတ္မ်ား အား ဓန သဟာယ အဖြဲ႔ က စုေပါင္း ၍ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္ မွဳျဖင္႔ တာဝန္ယူသြား ရန္သမတ ယဲ့ ဆင္က အၾကံျပဳ တင္ျပခဲ႔ေသာ္လည္း ယူကရိန္း ၊ ေမာ္လေဒးဗီယား နွင္႔ အဇာဘိုင္ဂ်န္ႏိုင္ငံတို႔က မိမိတို့ နိုင္ငံမ်ားအတြက္ ကိုယ္ပိုင္သီးျခား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းရန္ စီစဥ္ထားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ယဲ့ဆင္၏ အၾကံျပဳခ်က္အား ကန့္ကြက္ ပယ္ခ်ခဲ႔သည္။

ေနာက္ဆံုး ယဲ့ဆင္ သည္ ဓနသဟာယ နိုင္ငံမ်ား အားလံုး ေက်နပ္ေစရန္ အတြက္ မိမိတို့ နိုင္ငံမွ ျပဌာန္း ထား သည့္ တရားဥပေဒ အရ မိမိတို့တစ္နိုင္ငံျခင္း တပ္မေတာ္ မ်ားထူေထာင္ႏိုင္ခြင္႔ ရွိေၾကာင္း အသိ အမွတ္ျပဳခဲ႔ ရ သည္။ က်န္ ဓနသဟာယ အဖြဲ႔ဝင္ ရွစ္ႏိုင္ငံတို႔သည္ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ ကြပ္ကဲမွဳျဖင္႔ ဖြဲ႔စည္းထားသည္႔ ဓနသဟာယ စစ္ဦးစီးမွဳ တခုတည္း ၏ အမိန့္ ကိုနာခံရန္ သေဘာတူခဲ့ ၾကသည္။

ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံတနိုင္ငံ ကို တည္ေထာင္ေနရသည့္ ယဲ့ဆင္သည္ ျပည္တြင္း အတိုက္အခံမ်ား၏ အံုၾကြ ဆန့္က်င္ မွဳ ကို အလူး အလဲ ခံခဲ့ရသည္။ ယဲ့ဆင္သည္ စစ္တပ္ မွ အာဏာသိမ္းပြဲ ကို ျဖိဳခြင္းခဲ႔ၿပီး ေနာက္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ အားလံုး ကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ခဲ႔ၿပီး ပါတီ အေဆာက္အအံု နွင္႔ ရန္ပံုေငြမ်ား ကို ျပည္သူပိုင္ အျဖစ္ သိမ္းခဲ့သည္။ ယဲ့ဆင္ သည္ ပူတင္ အား ေမာ္စကို သို့ ေခၚၿပီး တာဝန္အဆင့္ဆင့္ေပးကာ ေနာက္ဆံုး သူ့ရာထူး ဆက္ခံရန္ တင္ ေျမွာက္ လိုက္သည္။

သမတပူတင္သည္ ရုရွားျပည္သူလူထု ၏ ေထာက္ခံ မွဳ ၇၀ ရာခိုနွဳန္း ေက်ာ္ရွိၿပီး သမတ သက္တန္း၈ နွစ္ အ တြင္း သူ ၏ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မွဳ မ်ားအား ၂၀၀၈ နွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၄ ရက္ေန့ က ကရင္မလင္ တြင္ ေနာက္ဆံုး သ တင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္သြားခဲ႔ဲၿပီး ပူတင္္ စိတ္ၾကိက္ ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ႔သည္႔ ယခု ရုရွား သမတ ဒီမီထရီ မက္ ဒက္ ဖ္ သည္ သမတ ေရြးေကာက္ပြဲ တြင္ အျပတ္အသတ္ အနိုင္ရသြားခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။